‘सोमवंशी क्षत्रिय समाज महामंडळ’ ही नुकतीच पन्नास वर्षें पूर्ण झालेली सामाजिक संस्था. समाजातील सर्व वयोगटांतील लोकांसाठी तेथे वर्षभर उपक्रम राबवले जातात. सेवानिवृत्त शिक्षकांचा सत्कार, ज्येष्ठ समाजसेवक व स्वातंत्र्यसैनिक उद्धवजी घरत यांच्या नावाने व्याख्यानमाला, मुला-मुलींसाठी संस्कार शिबिरे हे त्यांतील महत्त्वाचे. समाजातील १४ नोव्हेंबर हा बालदिन वैशिष्ट्यपूर्ण रीतीने साजरा होतो. त्या दिवशी मुलांची महामंडळाशी प्रथमच ओळख होते. बालक कौतुक सोहळ्यात आठ महिने ते इयत्ता दहावीपर्यंतच्या सर्वांसाठी तो दिवस साजरा होत असतो.

इयत्ता पहिली ते चौथीपर्यंतच्या वयोगटातील मुलांसाठी ‘किलबिल’ हे शिबिर आयोजित केले जाते. ते दरवर्षी वेगवेगळ्या गावात जाऊन गावकऱ्यांसोबत पार पाडले जाते. त्यामुळे गावकरी महामंडळाशी जोडले जातात. मुलांना त्या शिबिरात साहसी खेळ, कला यासोबत बैलगाडी सफर, गोळेवाला, कुंभारदादा आणि समाजातील अशा अनेक गोष्टींशी भेट घडवली जाते. भारतीय सणांचे महत्त्व व उद्देश मुलांना समजावेत म्हणून सण साजरे केले जातात. कधी गणेशोत्सव, कधी दिवाळी, गुढी पाडवा, कधी होळी, कधी सांताक्लॉज सोबत ख्रिसमस आणि बाहुला-बाहुलीचे लग्नसुद्धा साग्रसंगीत पार पाडले जाते. मंगलाष्टके, होम, अंतरपाट असे सर्व. गावातून मिरवणूक वाजतगाजत फिरते.

वंचितांचा विचार करून त्यांच्या विकासासाठी झटणारी माणसे समाजात आहेत. अशा व्यक्ती स्वत:च्या पलीकडे विचार करतात, आचरण करतात. अशाच एका जोडप्याला मी भेटलो. या दांपत्‍याचे नाव सुनंदा आणि चंद्रहास जप्तीवाले. दोघांचे वय पन्नाशीच्या अलिकडे-पलीकडे. चंद्रहासांनी बॅंकेतून स्वेच्छानिवृत्ती घेतली. मग आपल्‍या हाती असलेल्‍या वेळेचा सदुपयोग करायचे उभयतांनी ठरवले आणि आपल्या घराजवळच्या पालिकां शाळेतील अल्प उत्पन्न गटातील मुलांसाठी सुट्टीच्या काळात ‘व्यक्तिमत्त्व विकास’ शिबिर आयोजित केले, ज्येष्ठ नागरिक संघाच्या सभासदांच्या सहकार्याने.