सुधीर रत्‍नपारखी यांनी सोलापूरातील स्‍वतःच्‍या उद्योगाची सुरूवात एका रिक्षापासून केली. आज त्‍यांच्‍या दाराशी वीस बसचा ताफा उभा आहे. सोलापूरमध्‍ये 'स्‍कूल बस' ही कल्‍पना सर्वप्रथम राबवण्‍याचा मान त्‍यांच्‍याकडे जातो.

सुधीर रत्नपारखी यांचे मूळ गाव सोलापूर. त्यांचे कुटुंब नऊजणांचे. आई-वडील, दोन भाऊ (मोठा वसंत व लहान मिलिंद), बहीण चारुशीला, काका आणि आजी-आजोबा. कुटुंबाच्या उदरनिर्वाहाची जबाबदारी एकट्या वडिलांवर. वडील नारायण हे ‘लक्ष्मी विष्णू’ मिलमध्ये कामाला होते, तर आई अंबुताई गृहिणी. त्या घरीच शिवणकाम करून मिळकतीत खारीचा वाटा उचलत.

मल्लप्पा ऊर्फ आप्पासाहेब वारद हे देशातील उत्कृष्ट बारा उद्योजकांत नाव असलेले व्यापारी सोलापूरात होऊन गेले. व्यापार, उद्योग, दानधर्म व धार्मिक अधिष्ठान या क्षेत्रांत चतुरस्र कामगिरी करणारे आप्पासाहेब 1851 साली जन्मले. तरुणपणी, ते पुण्याला वास्तव्यास असताना त्यांचा परिचय वैद्य मेहेंदळे, न्यायमूर्ती रानडे, लोकमान्य टिळक, आगरकर, नामजोशी, चिपळूणकर या अग्रणींशी झाला. त्यांनी त्यांच्या पिढीजात व्यापारात लक्ष घालून दोन पेढ्या असलेला उद्योग भारतभर चाळीस पेढ्यांपर्यंत वाढवला. त्या पेढ्यांमधील हिशोब लिहिण्याची पद्धत ब्रिटिशांनीही अंगिकारली.

पुलगम, अर्थात सोलापुरी चादरींचे नाव भारतभर आहे. सोलापूरची चादर म्हटले, की पुलगम ब्रँडचे नाव येतेच. फक्त चादरच नव्हे तर टेक्स्टाइल इंडस्ट्रीमध्ये पुलगम यांचे नाव दुमदुमत आहे.

पुलगम कुटुंब हे मूळचे आंध्रप्रदेशातील वरंगल जिल्‍ह्यातील मेदक या खेड्यातील साळी समाजाचे. ते 1940 च्या दशकात सोलापूरला आले. ते कुटुंब सोलापूरमध्ये हातमाग चालवू लागले. कुटुंबापैकी यंबय्या माल्ल्या पुलगम यांचा पुलगम टेक्स्टाइलच्या यशात मोठा वाटा आहे. त्यांनी स्वत:चे चार हातमाग 1949 साली सुरू केले व त्यावर साड्या (फरास पेठी, जपानी किना-यांच्‍या साड्या, इरकल) तयार करून प्रसिद्धी मिळवली. त्यानंतरच्या दोनच वर्षांत चाराचे आठ हातमाग तयार करून जोरात उत्पादन घेण्यास सुरुवात केली. त्यांनी पहिले दुकान 1959 साली सोलापूरच्या साखरपेठेत उघडले व त्यांच्या साड्या ‘लक्ष्मीनारायण छाप लुगडी’ या नावाने विकण्यास आरंभ केला. साड्यांमध्ये चांगलीच गुणवत्ता असल्याने त्यांचा व्यवसाय भरभराटीस आला व बाजारपेठेत त्यांचे नाव झाले.

हिंगणगाव या छोट्याशा खेडे (तालुका कवठे महांकाळ, जिल्हा सांगली ) गावाचे नाव उद्योगक्षेत्रात गाजत आहे ते देवानंद लोंढे या तरुण उद्योजकामुळे.

गावातील जिल्हा परिषदेच्या शाळेत शिकताना त्याला मिलिंद सगरे हा मित्र मिळाला. त्यानंतर गावातीलच ‘नारायण तातोबा सगरे हायस्कूल’ येथे शिक्षण घेतल्यानंतर महाविद्यालयीन शिक्षणासाठी त्यांना कोल्हापूरमधील गारगोटी येथील ‘आय.सी.आय.’ (इन्स्टिट्यूट ऑफ सिव्हिल अँड रुरल इंजिनीयरिंग) मध्ये प्रवेश मिळाला. तेथील वसतिगृहात राहण्या-जेवणाचीही सोय झाली. देवानंद नाशिक येथे नोकरी करत असताना त्याची तेथे स्नेहल या मराठा समाजातील तरुणीची भेट झाली आणि त्यांचा आंतरधर्मीय मंगलपरिणय झाला.

रोह्याच्या मनीषा राजन आठवले यांचे जीवन म्हणजे कर्तबगारी आणि ‘इनोव्हेशन्स’ची आच या, प्रचलित शब्दप्रयोगांचे उत्तम उदाहरण होय. त्यांनी स्वत: मायक्रोबायॉलॉजी मध्ये पदवीशिक्षण घेतले, पुण्यात पॅथॉलॉजी प्रयोगशाळेत काही महिने काम केले. त्या ‘डी.एम.एल.टी’ हा त्याच क्षेत्रातला अभ्यासक्रम करणार; त्याआधीच त्या रोह्याच्या डॉ.राजन मनोहर आठवले यांच्याशी विवाहबद्ध झाल्या. कोणत्याही मुलीची लग्नानंतरची दहा वर्षे जशी जातात, तशीच मनीषा यांचीही गेली. त्या काळात अनिष व अनुज यांचा जन्म झाला. कोणीही गृहिणी करील त्याप्रमाणे त्या ‘बर्थ डे केक’ वगैरे बनवत व घरच्या, कुटुंबाच्या आनंदात भर घालत, पण त्यांची दृष्टी असे ती पती -राजनच्या दवाखान्यात. राजन आयुर्वेदिक डॉक्टर. ते स्वत: औषधे बनवून रुग्णांना देतात. मनीषा यांनी त्यांना मदत करणे आरंभले आणि त्यातून त्यांची स्वत:ची औषधनिर्मिती सुरू झाली.

उत्तर महाराष्ट्रात म्हणजे खानदेशातील, जळगावात हट्टाने राहून त्या गावाचे नाव जगाच्या नकाशावर प्रकाशमान करण्याचे श्रेय प्रख्यात उद्योगपती व जैन उद्योगसमुहाचे प्रवर्तक डॉ.भवरलाल जैन यांना जाते. महाराष्ट्राच्या औद्योगिक प्रगतीचा आवाका जेव्हा मुंबई-पुण्यापलीकडे कल्पिला जात नव्हता तेव्हा भवरलालजींनी स्वत:च्या औद्योगिक साम्राज्याचा पाया जळगावात घातला. शेती, शेतकरी आणि शेतीसंबधी उद्योगात हाडाची काडे करण्याची बांधिलकी मानली. पाश्चिमात्य देशांतले तंत्रज्ञान डोळसपणाने भारतीय मुशीत घालून शेतक-यांना उपलब्ध करुन दिले. स्वत: शेतकरी असल्याने, पिढ्यांन् पिढ्या शेती करणा-या घरात जन्म घेतल्याने त्या व्यवसायाशी त्यांची नाळ उत्तमरित्या जुळली होती.